"Con đại quỷ" của cạm bẫy porn được hình thành từ nhiều yếu tố, bao gồm áp lực xã hội, ảnh hưởng từ truyền thông và những người xung quanh, cũng như những độc thoại nội tâm của chính người nghiện. Nếu không nhận ra những ngụy biện này khi cố gắng cai porn chỉ bằng ý chí, người nghiện dễ rơi vào thất vọng và tái nghiện. Chỉ khi nhận ra giá trị của porn chỉ là ảo tưởng, bạn mới có thể cai porn thành công và thấy rõ mình đang đánh mất những gì.
Một điểm quan trọng cần lưu ý là mối liên hệ giữa sự tẩy não và nỗi sợ hãi. Chính nỗi sợ hãi về những cơn vật vã trong tương lai mới gây ra đau khổ. Nỗi sợ hãi đó chính là "cơn đau" khi cai porn. Hãy nhớ lại những triệu chứng cai nghiện như đổ mồ hôi tay, hụt hơi, mất ngủ và đầu óc không tỉnh táo. Hãy nhớ lại những triệu chứng đó. Và bây giờ, hãy nghĩ về những tình huống tương tự khiến bạn có những cảm giác đó: phỏng vấn, hồi hộp khi gặp người mình thích, thuyết trình trước đám đông, v.v.. Đây chính là những cảm giác lo lắng do nỗi sợ hãi gây ra. Nói một cách đơn giản, tại sao một chất không gây nghiện về mặt thể chất lại có thể ám ảnh người ta hàng tháng trời sau khi đã ngừng sử dụng? Rõ ràng vấn đề nằm ở yếu tố tinh thần, phải không?
Không chỉ những bi kịch lớn trong cuộc sống mà ngay cả những căng thẳng nhỏ cũng có thể đẩy người nghiện vào vùng "không an toàn". Căng thẳng có thể đến từ giao tiếp xã hội, các cuộc gọi điện thoại, sự lo lắng của người nội trợ có con nhỏ và nhiều vấn đề khác. Hãy lấy ví dụ về cuộc gọi điện thoại, đặc biệt đối với một doanh nhân. Hầu hết các cuộc gọi không phải từ khách hàng hài lòng hay sếp chúc mừng, mà thường mang đến tin tức không mấy vui vẻ. Khi trở về nhà với cuộc sống gia đình, tiếng la hét của con cái và những đòi hỏi tình cảm từ bạn đời có thể khiến người nghiện – nếu chưa từng – bắt đầu nghĩ đến việc giải tỏa căng thẳng bằng porn vào buổi tối. Chính những cơn đau do thiếu hụt dopamine và những yếu tố bất ổn này đã bào mòn sức lực và khiến cơn nghiện trở nên trầm trọng hơn. Giảm bớt một phần cảm giác thèm muốn và căng thẳng, người nghiện sẽ có cảm giác khoái cảm tạm thời. Sự "giải tỏa" đó không phải là ảo tưởng, người nghiện thực sự cảm thấy tốt hơn ngay tức thì, nhưng về lâu dài, họ sẽ trở nên căng thẳng hơn so với người bình thường không nghiện porn.
Ví dụ sau đây không nhằm mục đích gây sốc mà để nhấn mạnh rằng porn phá hủy hệ thần kinh hơn là giúp thư giãn.
Hãy thử tưởng tượng đến một giai đoạn mà bạn không còn cảm thấy bị kích thích, ngay cả với một người bạn tình rất gợi cảm và hấp dẫn. Hãy dừng xem porn lại một thời gian và hình dung cuộc sống mà trong đó một người yêu bạn, rất đáng yêu và quyến rũ phải cạnh tranh và thất bại trước những ngôi sao porn ảo để thu hút sự chú ý của bạn. Hãy tưởng tượng trạng thái tinh thần của một người, khi nhận ra điều này, vẫn tiếp tục xem porn cho đến chết mà không quan hệ tình dục với người bạn tình ấy. Nghe thì ảo nhưng những câu chuyện như thế này không phải là hiếm. Đây chính là mặt trái đáng sợ mà thứ "thuốc phiện" porn gây ra cho bộ não của bạn. Bạn càng nghiện lâu, bạn càng trở nên hèn nhát và càng ảo tưởng rằng porn mang lại tác dụng ngược lại.
Bạn đã bao giờ hoảng sợ khi WiFi ngừng hoạt động hoặc quá lag? Người-không-xem không phải chịu đựng điều đó, nhưng porn lại gây ra cảm giác này. Dần dà, porn ăn mòn hệ thần kinh và lòng dũng cảm của bạn, kích thích DeltaFosB tạo ra những đường mòn thần kinh vững chắc, từng bước tước đoạt khả năng tự chủ của bạn. Đến khi bản lĩnh đàn ông bị bào mòn, họ mắc kẹt trong ảo tưởng rằng porn là bạn tình mới và không thể sống thiếu nó.
Porn không làm bạn bớt căng thẳng, mà nó đang dần phá hủy sự bình yên trong cuộc sống của bạn. Một trong những lợi ích to lớn của việc cai nghiện là sự trở lại của sự tự tin và an tâm trong bạn.
Bạn không cần phải tự đánh giá bản thân dựa trên khả năng làm thỏa mãn đối tác. Bạn sẽ không thể tự do nếu bạn tiếp tục tự thỏa mãn theo những cách làm giảm hạnh phúc và ham muốn tình dục thông qua việc lặp đi lặp lại những hành vi tự hủy.
Nếu bạn giống như nhiều người khác, ngay khi vừa lên giường, bạn đã truy cập trang phim đen quen thuộc của mình, có lẽ thậm chí đã quên mất cho đến khi được nhắc nhở. Nó đã trở thành bản năng thứ hai. Tương tự, việc porn xua tan sự buồn chán cũng là một ngụy biện khác, bởi vì buồn chán là một trạng thái tinh thần, thường xảy ra khi bạn đã kiêng porn trong một thời gian dài hoặc đang cố gắng cắt giảm việc sử dụng.
Tình hình thực tế là như thế này: khi bạn nghiện sức hút siêu thường (supernormal pull) của porn trên mạng và sau đó cố cai, bạn sẽ cảm thấy như có điều gì đó đang thiếu vắng. Nếu bạn có việc gì đó để lấp đầy tâm trí mà không gây căng thẳng, bạn có thể trải qua những khoảng thời gian dài mà không bị sự "thiếu vắng ma túy" này làm phiền. Tuy nhiên, khi bạn buồn chán và không có gì để đánh lạc hướng tâm trí, bạn lại tìm đến con tiểu quỷ để nuôi nó. Khi bạn đang nuông chiều bản thân và không cố gắng cai hoặc cắt giảm, ngay cả việc bật chế độ ẩn danh cũng trở nên vô thức. Nghi thức này diễn ra hoàn toàn tự động; nếu người dùng cố gắng nhớ lại những lần xem porn trong tuần qua, họ chỉ có thể nhớ được một phần nhỏ trong số đó, như lần gần đây nhất hoặc lần sau một thời gian dài cai nghiện.
Sự thật là porn gián tiếp gia tăng sự buồn chán vì cực khoái khiến bạn cảm thấy uể oải. Thay vì tham gia một hoạt động tràn đầy năng lượng, người dùng có xu hướng nằm dài, buồn chán và xoa dịu những cơn vật vã của mình. Chống lại sự tẩy não là rất quan trọng vì người dùng có xu hướng xem porn khi buồn chán, não bộ của chúng ta đã bị lập trình để diễn giải porn là thứ thú vị. Tương tự, chúng ta cũng bị tẩy não để tin rằng tình dục – ngay cả tình dục tệ hại – giúp thư giãn. Thực tế là khi buồn bã hoặc căng thẳng, các cặp đôi thường muốn quan hệ tình dục. Nếu bạn không phân biệt giữa tình dục tâm linh (tantric sex) và tình dục chỉ để sinh sản/thỏa mãn thể xác (propagative sex), hãy để ý xem bạn muốn nhanh chóng rời khỏi người kia đến mức nào sau khi đạt được cực khoái "bắt buộc". Nếu cặp đôi chỉ đơn giản quyết định ôm nhau, trò chuyện hoặc âu yếm và đi ngủ, họ có thể cảm thấy nhẹ nhõm hơn nhiều.
Thủ dâm và tình dục không giúp ích cho sự tập trung – khi bạn đang cố gắng tập trung, bạn sẽ tự động cố gắng tránh những xao nhãng. Do đó, khi một người dùng muốn tập trung, họ thậm chí không cần suy nghĩ – tự động mở trình duyệt, "cho con tiểu quỷ ăn" và xoa dịu phần nào cơn thèm khát. Họ tiếp tục công việc đang làm, và đã quên rằng mình vừa xem porn. Sau nhiều năm "dội bom" dopamine, những thay đổi về thần kinh sẽ ảnh hưởng đến các khả năng như tiếp cận thông tin, lập kế hoạch và kiểm soát xung động.
Bạn cũng bị thôi thúc phải tìm kiếm sự mới lạ cho lần xem tiếp theo vì những thứ cũ không còn tạo ra đủ dopamine và opioid nữa. Vì vậy, bạn sẽ phải lang thang trên những "con phố internet" để tìm kiếm sự mới lạ, chống lại sự thôi thúc vượt qua ranh giới hướng tới những nội dung gây sốc. Điều này, đến lượt nó, lại tạo ra nhiều căng thẳng hơn và khiến bạn cảm thấy trống rỗng sau khi kết thúc.
Sự tập trung cũng bị ảnh hưởng tiêu cực khi các thụ thể dopamine bị suy giảm do khả năng dung nạp tự nhiên đối với những đợt tăng vọt lớn, làm giảm lợi ích từ những đợt tăng dopamine nhỏ hơn từ các yếu tố giải tỏa căng thẳng tự nhiên. Khả năng tập trung và cảm hứng của bạn sẽ được tăng cường đáng kể khi quá trình này được đảo ngược. Đối với nhiều người, chính khía cạnh tập trung là thứ cản trở họ thành công với phương pháp ý chí: họ có thể chịu đựng được sự cáu kỉnh và tính khí thất thường, nhưng việc không thể tập trung vào một việc gì đó khó khăn một khi "cây gậy chống" của họ bị loại bỏ sẽ hủy hoại nhiều người.
Sự mất tập trung mà người dùng phải chịu đựng khi cố gắng cai nghiện porn không phải do thiếu tình dục, chứ đừng nói đến porn. Bạn gặp phải những rào cản tinh thần khi bạn nghiện một thứ gì đó, và khi bạn gặp phải rào cản tinh thần, bạn sẽ làm gì? Bạn bật trình duyệt – điều này không chữa khỏi được rào cản – vậy sau đó bạn làm gì? Bạn làm những gì bạn phải làm, tiếp tục công việc giống như những người không dùng porn vẫn làm.
Khi bạn là người dùng porn, không điều gì bị đổ lỗi cho nguyên nhân thực sự: người dùng porn không bao giờ bị rối loạn chức năng tình dục, mà chỉ là những "khoảng thời gian chết" nhất thời. Khoảnh khắc bạn ngừng sử dụng porn, mọi thứ trở nên tồi tệ đều bị đổ lỗi cho lý do bạn đã dừng lại. Giờ đây, khi bạn gặp phải một rào cản tinh thần, thay vì tiếp tục vượt qua nó, bạn bắt đầu tự nhủ: "Ước gì tôi có thể xem "hậu cung" của mình ngay bây giờ, nó sẽ giải quyết được mọi vấn đề của tôi". Sau đó, bạn bắt đầu nghi ngờ quyết định cai nghiện và thoát khỏi cảnh nô lệ của mình.
Nếu bạn tin rằng porn thực sự là một công cụ hỗ trợ sự tập trung, thì việc lo lắng về điều đó sẽ đảm bảo rằng bạn sẽ không thể tập trung được. Chính sự nghi ngờ, chứ không phải những cơn vật vã cai nghiện thể chất, mới tạo ra vấn đề. Hãy luôn nhớ rằng, chính người dùng porn mới phải chịu đựng những cơn vật vã, chứ không phải những người không dùng porn.
Hầu hết người dùng đều nghĩ rằng porn giúp họ thư giãn. Không hề. Việc cuống cuồng tìm kiếm "liều thuốc" trong những "ngõ tối internet" và cuộc đấu tranh nội tâm khi cố gắng vượt qua làn ranh đỏ chắc chắn không phải là một hoạt động thư giãn.
Khi màn đêm buông xuống sau một chuyến đi đến một nơi mới hoặc một ngày dài, chúng ta ngồi xuống nghỉ ngơi, giải tỏa cơn đói, cơn khát và hoàn toàn thỏa mãn. Người dùng porn thì không, vì họ còn một cơn đói khác cần thỏa mãn. Người dùng porn xem porn như lớp kem phủ trên bánh, nhưng trên thực tế, đó chính là "con tiểu quỷ" cần được cho ăn. Sự thật là người nghiện không bao giờ có thể hoàn toàn thư giãn và khi tiếp tục cuộc sống, tình trạng này ngày càng trở nên tồi tệ hơn theo cấp số nhân. Hãy xem một bình luận trực tuyến từ một người đã từng dùng porn:
"Tôi thực sự tin rằng mình có một con quỷ dữ trong con người mình, giờ tôi đã biết rằng mình đã từng có, tuy nhiên đó không phải là một khiếm khuyết vốn có trong tính cách của tôi mà là con quái vật porn trên mạng nhỏ bé đã tạo ra vấn đề. Trong những thời điểm đó, tôi nghĩ rằng mình có tất cả mọi vấn đề trên đời, nhưng khi nhìn lại cuộc sống của mình, tôi tự hỏi tất cả những căng thẳng lớn lao đó ở đâu ra. Trong mọi khía cạnh khác của cuộc sống, tôi đều kiểm soát được, chỉ có một thứ kiểm soát tôi, đó là cảnh nô lệ porn. Điều đáng buồn là ngay cả đến hôm nay tôi vẫn không thể thuyết phục con cái mình rằng chính cảnh nô lệ đó đã khiến tôi trở nên cáu kỉnh như vậy."
Mỗi khi nghe những người nghiện porn cố gắng biện minh cho cơn nghiện của mình, thông điệp luôn là: "Ồ, nó giúp tôi thư giãn." Hãy xem câu chuyện trực tuyến về một ông bố đơn thân, người đã từ chối để cậu con trai sáu tuổi chia sẻ giường ngủ vào ban đêm sau khi xem một bộ phim kinh dị, chỉ để ông có thể xem porn và "câu giờ" hàng giờ liền.
Đây là một phép loại suy khác về việc hút thuốc. Cách đây vài năm, chính quyền phụ trách vấn đề con nuôi đã đe dọa sẽ không cho phép người hút thuốc nhận con nuôi. Một người đàn ông đã gọi điện đến, giận dữ. "Các vị hoàn toàn sai rồi", ông nói, "Tôi còn nhớ khi còn nhỏ, nếu tôi có một vấn đề tranh cãi muốn nêu ra với mẹ, tôi sẽ đợi đến khi bà hút thuốc vì khi đó bà ấy sẽ thư giãn hơn." Tại sao người đàn ông đó không thể nói chuyện với mẹ mình khi bà không hút thuốc?
Tại sao một số người dùng porn lại căng thẳng tột độ khi họ không được "nạp năng lượng", ngay cả sau khi đã quan hệ tình dục thực sự? Một câu chuyện trực tuyến kể về một người đàn ông làm việc trong lĩnh vực quảng cáo có vô số cô nàng "9 và 10 điểm" sẵn sàng hẹn hò bất cứ lúc nào, nhưng lại mất hứng thú đưa họ đi ăn tối vì porn trên mạng dễ dàng hơn nhiều, không tốn tiền nhà hàng và không có khả năng bị bạn hẹn từ chối vào cuối buổi tối. Tại sao phải bận tâm khi "con tiểu quỷ" của ông ta liên tục thôi thúc ông ta tìm kiếm "chiêu thức ít rủi ro, phần thưởng cao" ngay trong tầm tay khi về đến nhà?
Vậy tại sao những người không dùng porn lại hoàn toàn thư giãn? Tại sao người dùng porn không thể thư giãn nếu không được "nạp năng lượng" trong một hoặc hai ngày? Hãy đọc về trải nghiệm của một người dùng porn đã tuyên thệ cai nghiện và cai nghiện, và bạn sẽ nhận thấy cuộc vật lộn của họ với những cám dỗ: rõ ràng là không hề thư giãn chút nào khi không còn được phép có được "thú vui duy nhất" mà họ "có quyền được tận hưởng". Họ đã quên mất cảm giác hoàn toàn thư giãn là như thế nào. Porn có thể được ví như một con ruồi bị mắc kẹt trong cây nắp ấm, ban đầu con ruồi đang ăn mật hoa nhưng đến một giai đoạn không thể nhận thấy, cây nắp ấm bắt đầu ăn thịt con ruồi.
Hầu hết người nghiện đều nhận thức được tác động ngày càng tăng của sự mới lạ và sự leo thang của porn đối với hệ thống tình dục và phần thưởng trong não của họ. Tuy nhiên, họ thường không nhận thức được ảnh hưởng của nó đối với mức năng lượng của mình.
Một trong những khía cạnh tinh vi của cạm bẫy porn là những tác động mà nó gây ra cho chúng ta cả về thể chất lẫn tinh thần. Chúng diễn ra dần dần và khó nhận thấy đến nỗi chúng ta không ý thức được và coi tình trạng thiếu năng lượng là bình thường. Ảnh hưởng này tương tự như thói quen ăn uống không lành mạnh. Hãy nhìn những người thừa cân quá mức và tự hỏi làm thế nào họ có thể để bản thân rơi vào trạng thái đó. Nhưng giả sử điều đó xảy ra chỉ sau một đêm – bạn đi ngủ với cơ bắp săn chắc và không chút mỡ thừa, rồi thức dậy thấy mình béo phì, nặng nề và bụng phệ. Thay vì thức dậy với cảm giác được nghỉ ngơi hoàn toàn và tràn đầy năng lượng, bạn lại cảm thấy đau khổ, lờ đờ và khó mở mắt.
Bạn sẽ hoảng sợ, tự hỏi mình đã mắc phải căn bệnh khủng khiếp nào chỉ sau một đêm. Thực tế là bạn đã mất hai mươi năm để đến tình trạng đó. Porn cũng vậy. Nếu có thể ngay lập tức chuyển đổi tâm trí và cơ thể để bạn so sánh trực tiếp cảm giác của mình khi ngừng porn chỉ trong ba tuần, thì đó là tất cả những gì cần thiết để thuyết phục bạn. Hãy tự hỏi bạn có thực sự cảm thấy tốt hơn khi xem porn không, hay thực tế là bạn đã "chìm xuống đáy" đến mức nào rồi? Bạn sẽ không chỉ cảm thấy khỏe mạnh hơn với nhiều năng lượng hơn mà còn tạo ra sự tự tin và khả năng tập trung cao hơn đáng kể.
Thiếu năng lượng, mệt mỏi và những vấn đề liên quan thường bị đổ lỗi cho tuổi già. Việc bạn bè và đồng nghiệp cũng có lối sống ít vận động càng làm tăng thêm mức độ "bình thường hóa" hành vi này. Niềm tin rằng năng lượng là đặc quyền riêng của trẻ em và thanh thiếu niên, và tuổi già bắt đầu ở độ tuổi đôi mươi là một triệu chứng khác của quá trình tẩy não. Tương tự, việc không nhận thức được thói quen ăn uống và tập thể dục có hại là kết quả của tác động kép của việc suy giảm độ nhạy dopamine.
Một thời gian ngắn sau khi ngừng xem porn, cảm giác lờ đờ và uể oải sẽ biến mất. Vấn đề là, với porn, bạn luôn đánh mất năng lượng của bản thân và làm xáo trộn hóa học hệ thống limbic. Không giống như bỏ thuốc lá, nơi sức khỏe thể chất và tinh thần của bạn chỉ dần hồi phục, việc bỏ porn mang lại kết quả tuyệt vời ngay từ ngày đầu tiên. "Giết chết con tiểu quỷ" và loại bỏ hành vi nghiện ngập cần thời gian, nhưng việc khôi phục cơ chế phần thưởng của bạn diễn ra nhanh chóng như trượt dốc. Nếu bạn đang trải qua giai đoạn khó khăn của phương pháp ý chí, bất kỳ sự cải thiện nào về sức khỏe hay năng lượng đều sẽ bị lu mờ bởi sự chán nản mà bạn đang trải qua. Thật không may, EasyPeasy không thể truyền ngay kinh nghiệm ba tuần vào tâm trí bạn, nhưng bạn có thể! Theo bản năng, bạn biết rằng những gì bạn đang được mách bảo là đúng, tất cả những gì bạn cần làm là sử dụng trí tưởng tượng của mình!
Đây là một thông tin sai lệch nghe có vẻ hợp lý, nhưng thực tế không phải vậy. Để kiểm soát cơn thèm ăn, bạn có bao giờ ăn trước ở nhà rồi mới đi nhà hàng hoặc dự tiệc không? Đó là những gì bạn đang làm khi xem porn thủ dâm trước các buổi giao lưu gặp gỡ. Bạn xuất hiện mệt mỏi và không ở trạng thái tốt nhất. Việc phổ biến rộng rãi các kỹ thuật tán tỉnh đã tạo ra áp lực phải "thể hiện" và "ghi điểm". Cố gắng giải tỏa căng thẳng bằng porn và chất kích thích chỉ làm cho vấn đề trở nên tồi tệ hơn về lâu dài. Cá nhân tôi, tôi thích có một chút lo lắng để giữ cho mình tập trung, việc làm bản thân mệt mỏi về tinh thần và thể chất bằng cực khoái hoàn toàn không có ích.
Việc xem porn trước khi giao lưu thường xuất phát từ hai lý do: tìm kiếm niềm vui/chỗ dựa, hoặc giảm căng thẳng và thư giãn. Điều này có vẻ mâu thuẫn nhưng bất kỳ hình thức giao tiếp xã hội nào cũng có thể gây căng thẳng – ngay cả với bạn bè thân thiết – vì ai cũng muốn được là chính mình và hoàn toàn thoải mái. Nhiều yếu tố có thể xuất hiện cùng một lúc. Hãy lấy việc lái xe làm ví dụ, vì xét cho cùng, cuộc sống của bạn đang bị đe dọa. Lái xe vừa căng thẳng, vừa đòi hỏi sự tập trung trong thời gian dài. Bạn chưa cần ý thức được điều này thì tiềm thức đã nhận ra rồi. Tương tự như vậy, khi bạn thấy mình bị kẹt xe hoặc chán chường trên đường cao tốc, thì ý nghĩ xem porn thủ dâm khi về đến nhà có thể đã chiếm trọn tâm trí bạn.
Một ví dụ điển hình khác là buổi hẹn hò đầu tiên. Tâm trí bạn bắt đầu xuất hiện những câu hỏi về người mình sắp gặp. Sau đó, nếu sự nhiệt tình của bạn bắt đầu nguội lạnh khi gặp người thật ngoài đời, bạn sẽ bắt đầu cảm thấy quá thoải mái, rồi cảm thấy tội lỗi khi có cảm giác đó. Bạn bắt đầu đấu tranh tư tưởng: "Tôi muốn quan hệ tình dục hoặc nhanh chóng rời khỏi đây", và thế là tâm trí bạn lại bị cuốn vào porn một lần nữa.
Ngay cả khi buổi hẹn hò diễn ra suôn sẻ và vài giờ sau hai bạn đã về nhà cùng nhau, thì bất kể kết quả ra sao, bạn cũng sẽ không hài lòng nếu mục tiêu duy nhất của bạn chỉ là tìm kiếm cực khoái. Vào những lúc khác, bạn lái xe về nhà một mình, suy nghĩ duy nhất của bạn là porn thay vì tự chúc mừng bản thân vì những nỗ lực của mình. Bạn có thể chắc chắn rằng ai đó ở vị trí của bạn cũng mong muốn điều tương tự. Thường thì sau những đêm như thế này – thức dậy với cảm giác trống trải khó chịu – là những điều chúng ta sẽ nhớ nhất khi nghĩ đến việc cai porn. Chúng ta nghĩ rằng cuộc sống sẽ không bao giờ thú vị nữa. Trên thực tế, đó là nguyên tắc tương tự trong công việc: mỗi lần xem porn thủ dâm chỉ đơn giản là xoa dịu cơn nghiện.
Hãy làm rõ điều này – không phải porn là điều gì đó đặc biệt, mà nó chỉ là cái cớ. Một khi nhu cầu về porn được loại bỏ, mọi thứ sẽ trở nên thú vị hơn và những tình huống căng thẳng sẽ bớt căng thẳng hơn.