Skip to content

Latest commit

 

History

History
executable file
·
231 lines (178 loc) · 21.9 KB

README_ms-Arab.md

File metadata and controls

executable file
·
231 lines (178 loc) · 21.9 KB

EnglishBahasa Melayu Rumiبهاس ملايو جاوي

Jawi Font (فون جاوي)

فاٴيل٢ فون توليسن عرب يڠ دسونتيڠ اونتوق منمبه سوکوڠن حروف٢ جاوي.

اڤاکه کݢوناٴن ريڤوسيتوري اين؟

ريڤوسيتوري اين ممڤوڽاٴي فاٴيل٢ تربيتن اصل باݢي ببراڤ فون توليسن عرب برسومبر تربوک يڠ ترڤيليه⹁ فاٴيل٢ FontForge (فون‌ت فورج) اونتوق فون عرب يڠ تله دسونتيڠ⹁ دان جوݢ ڤاکيج فون عرب ترسونتيڠ يڠ دتربيتکن يڠ مڠندوڠي سوکوڠن توليسن جاوي.

کناڤ سونتيڠ فاٴيل٢ اين؟

جومله فون عرب برسومبر تربوک اداله سديکيت⹁ دان درڤد سيت ڤون⹁ هاڽ سبيلڠن کچيل سهاج يڠ سبنرڽ مڽوکوڠ توليسن جاوي.

فون٢ يڠ دتربيتکن درڤد ريڤوسيتوري اين اکن ممڤوڽاٴي سوکوڠن ڤنوه اونتوق توليسن جاوي دان اي جوݢ اکن ممڤو دݢوناکن ڤد اڤليکاسي٢ لام دمان کݢوناٴن سيت ڤڠݢاياٴن فون (stylistic sets⹁ سڤرتي ss01 دان لاٴين٢) تيدق داڤت دݢوناکن.

بيلاکه ريڤوسيتوري اين دچيڤتا؟

ريڤوسيتوري اين دچيڤتا ڤد 30 مي 2020 (تاريخ مليسيا).

دماناکه سونتيڠن فون دلاکوکن؟

کسموا فون دسونتيڠ مڠݢوناکن FontForge (فون‌ت فورج) يڠ دجالنکن ڤد تيک Ubuntu (اوبونتو) ملالوٴي اڤليکاسي UserLAnd (يوزرلن‌د) دکت تعلعفون ساي. فون لبيه بهارو ڤولا دسونتيڠ مڠݢوناکن FontForge (فون‌ت فورج) يڠ دجالنکن دکومڤوتر يڠ منجالنکن سام اد سيستم ڤڠاوڤراسين Ubuntu 20.04 LTS (اوبونتو توينتي زيرو فور ايل.تي.ايس) اتاو Windows 10 20H2 (ويندوس تين توينتي‌ايش‌تو).

معلومت تيکنيکل لام:

  • ۏرسي FontForge (فون‌ت فورج): 11:12 UTC 24-Sep-2017 (ۏرسي تربارو يڠ اد دAPT ستاکت 30 مي 2020)
  • ۏرسي Ubuntu (اوبونتو): Ubuntu 18.04.4 LTS aarch64 (ڤماسڠن اصل Ubuntu دUserLAnd)
  • ۏرسي UserLAnd (يوزرلن‌د): UserLAnd 2.7.2 (ۏرسي تربارو يڠ اد دPlay store (ڤلي ستور) ساي ستاکت 30 مي 2020)
  • ۏرسي Android (اندرويد): 8.0.0 (ۏرسي تربارو يڠ اد اونتوق تيليفون اين ستاکت 30 مي 2020)
  • موديل تيليفون: Samsung Galaxy S7 Edge (سمسوڠ ݢاليکسي ايس-سيۏن عيدج⹁ SM-G935F)⹁ دبريکن اوليه مقسو ساي ڤد بولن ديسيمبر 2019 (سبلوم ايت⹁ ساي ݢوناکن Sony Xperia C5 Ultra Dual (سوني ايکسڤيريا سي-فاٴيۏ الترا دوال) سجق تاهون 2014⹁ اي تله تامت روايت ڤد مچ 2020⹁ تيدق ممڤو بوت سوده.)

معلومت تيکنيکل بهارو:

  • ۏرسي FontForge (فون‌ت فورج): 20201107 (2020-11-07 21:17 UTC-ML-TtfDb-D-GDK3)
  • سيستم ڤڠاوڤراسين 1: Ubuntu 20.04 LTS amd64
  • سيستم ڤڠاوڤراسين 2: Windows 10 20H2 (19042.685)
  • اونيت ڤمڤروسيسن ڤوست: Intel® Core™ i5-4570 CPU @ 3.20GHz
  • ايڠتن: 8.0 GB DDR3 1600 MHz DIMM
  • اونيت ڤمڤروسيسن ݢرافيک: Intel® HD Graphics 4600
  • ڤرکاکسن اينترنيت 1: Realtek RTL8192EE Wireless LAN 802.11n PCI-E NIC
  • سمبوڠن اينترنيت: Maxis Hotlink Prepaid Unlimited
  • لڠݢنن اينترنيت: Unlimited internet and calls (6Mbps) 30-day @ RM 45.00 + Hotspot @ RM 5.00 (دڤربهاروي ستياڤ ستڠه بولن کران کواتا کݢوناٴن سقسام 50GB اکن هابيس ڤد ڤرتڠهن بولن)

سياڤ يڠ مڽڠݢارا کسموا فون٢ يڠ تله دسونتيڠ اين؟

ڤميليق ريڤوسيتوري⹁ يايا MNH48 (ايم‌عين‌ايچ‌فورتي‌ايغ‌ت)⹁ سلاکو ڤميليق توڠݢل اورݢانيساسي jawi-mnh48.

کنڤ تيدق ݢوناکن التن اصل اونتوق فون٢ يڠ ممڤوڽاٴي سومبر ترسديا؟

ساي تيدق ممڤوڽاٴي سبارڠ ڤرنتي يڠ ممڤو منجالنکن الت ترسبوت. سکيراڽ مان٢ فون دالم ريڤوسيتوري يڠ ممڤوڽاٴي سومبر ترسديا يڠ بوليه دسونتيڠ تروس سچارا ناتيف دFontForge (فون‌ت فورج) ماک ساي اکن سوده تنتو ݢوناکنڽ. کباڽقن فون يڠ ساي جومڤا دسونتيڠ مڠݢوناکن ڤرايسين برباير يڠ دکنلي سباݢاي Glyph (ݢليف)⹁ بوکن سهاج اياڽ ساڠت ماهل⹁ ماله اي جوݢ تيدق ترسديا اونتوق Linux arm64 (لينک‌س ارم-سيکستي‌فور).

باݢايماناکه چارا فون٢ اين دسونتيڠ؟

دڠن مڠيکوت لڠکه٢ دالم توتوريال بربهاس ايڠݢريس يڠ برتاجوق "Adding Glyphs to an Arabic Font" (منمبه ݢليف کفون عرب) دلامن سساوڠ Design With FontForge (مريکاچيڤتا مڠݢوناکن FontForge (فون‌ت فورج)).

ݢليف٢ يڠ ساي سونتيڠ اونتوق ممبواتڽ سوکوڠ توليسن جاوي ترماسوقله:

  • تمبه ݢليف اونتوق کوما چرمين (⹁) دU+2E41⹁ اين اياله کوما جاوي.
    • سبيلڠن کچيل ڤڠݢونا مڠݢوناکن کوما عرب دU+060C اتس ڤلباݢاي سبب بربيذا دان اي تيدق اکن دأوبه⹁ جک ايڠين ڤاڤرکن کوما جاوي ماک اوبه توليسن سوڤاي مڠݢوناکن U+2E41.
  • تمبه ݢليف اونتوق کوما برتيتيق چرمين (⁏) دU+204F⹁ اين اياله کوما برتيتيق جاوي.
    • سبيلڠن کچيل ڤڠݢونا مڠݢوناکن کوما برتيتيق عرب دU+061B اتس ڤلباݢاي سبب بربيذا دان اي تيدق اکن دأوبه⹁ جک ايڠين ڤاڤرکن کوما برتيتيق جاوي ماک اوبه توليسن سوڤاي مڠݢوناکن U+204F.
  • تمبه ݢليف اونتوق حروف جاوي ڠ دU+06A0⹁ دکنلي دالم Unicode سباݢاي Arabic Letter Ain with Three Dots Above⹁ دݢوناکن دالم بهاس ملايو اونتوق بوڽي /ŋ/.
  • تمبه ݢليف اونتوق حروف جاوي ݢ دU+0762⹁ دکنلي دالم Unicode سباݢاي Arabic Letter Keheh with Dot Above⹁ دݢوناکن دالم بهاس ملايو اونتوق بوڽي /g/.
  • تمبه ݢليف اونتوق حروف جاوي ۏ دU+06CF⹁ دکنلي دالم Unicode سباݢاي Arabic Letter Waw with Dot Above⹁ دݢوناکن دالم بهاس ملايو اونتوق بوڽي /v/.
  • تمبه ݢليف اونتوق حروف جاوي ڽ دU+06BD⹁ دکنلي دالم Unicode سباݢاي Arabic Letter Noon with Three Dots Above⹁ دݢوناکن دالم بهاس ملايو اونتوق بوڽي /ɲ/.
  • تمبه ݢليف اونتوق حروف جاوي لام ڬ دU+06AC⹁ دکنلي دالم Unicode سباݢاي Arabic Letter Kaf with Dot Above⹁ دهولوڽ دݢوناکن دالم بهاس ملايو اونتوق بوڽي /g/ اڤابيلا Arabic Letter Keheh with Dot Above (ݢ) دU+0762 تيدق بوليه دماسوقکن دڠن ڤاڤن ککونچي.
    • ݢليف دسرتاکن اونتوق کݢوناٴن کسراسين
    • دالم توليسن تاڠن دنيا ڽات⹁ ڬ تيدق ڤرنه دݢوناکن دالم توليسن لام⹁ دان اي تيدق دݢوناکن ملاٴينکن اونتوق توجوان ڤڠݢاياٴن دالم ڤنوليسن بهارو اتاو ترسالهݢونا اوليه اورڠ راماي يڠ ممڤلاجري جاوي مڠݢوناکن التن ديݢيتل يڠ دچيڤتا ڤد زامن دمان اکسارا ݢ تيدق داڤت دماسوقکن مڠݢوناکن ڤاڤن ککونچي⹁ اي مستيله سنتياسا دتوليس سباݢاي ݢ دالم ڤنوليسن سبنر.
    • ڬ تيدق دکنلي سچارا فورملڽ سباݢاي حروف دالم بهاس ملايو.
  • تمبه ݢليف اونتوق تيلدى جاوي (∽) دU+223D⹁ دکنلي دالم Unicode سباݢاي Reversed Tilde⹁ دݢوناکن دالم بهاس ملايو اونتوق ملمبڠکن بوڽي ڤنجڠ اتاو برتيندق سباݢاي ڤنندا ڤڠݢنتين.
    • سبيلڠن کچيل ڤڠݢونا مڠݢوناکن تيلدى دU+007E اتس ڤلباݢاي سبب بربيذا دان اي تيدق اکن براوبه⹁ جک ايڠين ڤاڤرکن تيلدى جاوي ماک اوبه توليسن سوڤاي مڠݢوناکن U+223D.

ببراڤ جنيس همزة يڠ برلاٴينن جوݢ دتمبه اونتوق توجوان کسراسين⹁ انتارا يڠ برکاٴيتن:

  • منوکر ݢليف اونتوق همزة تيڠݢي عرب ٴ دU+0674 منجادي همزة تيݢ سوکو.
    • همزة تيݢ سوکو تيدق وجود دالم Unicode⹁568 جادي اين هاڽاله ڤڽلساين سمنتارا وقتو.
    • سستڠه اورڠ مڠݢوناکن U+0621 اونتوق همزة تيݢ سوکو مڠݢنتيکن همزة عرب تتاڤي اياڽ ساله کران بهاس ملايو مڠݢوناکن کدوا-دواڽ دان مڠوبه همزة عرب اکن مڽببکن اي سوکر اونتوق دکنل.
    • همزة تيݢ سوکو دݢوناکن دالم ڤرکاتاٴن اصل دان ڤرکاتاٴن سرڤن دالم بهاس ملايو7 ماناکال همزة عرب دݢوناکن اونتوق ڤرکاتاٴن يڠ دڤينجم درڤد بهاس عرب ددالم بهاس ملايو⹁ کدوا-دواڽ تيدق بوليه ساليڠ برتوکر.
    • همزة تيݢ سوکو جاوي کليهتن سبݢيني:
      jawi¾hamzah.
  • ککلکن ݢليف همزة عرب دU+0621 کران اي دݢوناکن اونتوق ڤرکاتاٴن ڤينجمن عرب ددالم بهاس ملايو.
  • تمبه ݢليف اونتوق حروف جاوي اليف برهمزة (أ) دU+0623⹁ دکنلي دالم Unicode سباݢاي Arabic Letter Alef with Hamza Above.
    • دݢوناکن اونتوق ايمبوهن د-⹁ س-⹁ ک-⹁ دالم بهاس ملايو. چونتوه: دأسه مڠݢوناکن د- (ايمبوهن ايت ڤاسيف) ݢابوڠ دڠن اسه.12
    • دݢوناکن سباݢاي سبهاݢين درڤد ديفتوڠ يڠ تيدق بوليه دݢوناکن برسام-سام همزة تيݢ سوکو ماهوڤون تنڤا سبارڠ همزة. چونتوه: أيمن لاٴين درڤد اٴيمن⹁ اءيمن⹁ اعيمن دان ايمن.
    • ليهت ۏرسي ايميج دباوه:
      aiman
  • تمبه ݢليف اونتوق حروف بوکن جاوي يڠ دکنلي دالم Unicode سباݢاي Arabic Letter Alef with Hamza Below دU+0625.
    • دݢوناکن دالم ڤرکاتاٴن ڤينجمن بهاس عرب ددالم بهاس ملايو. چونتوه: وإما13.
  • تمبه ݢليف اونتوق حروف بوکن جاوي دکنلي دالم Unicode سباݢاي Arabic Letter Yeh with Hamza Above (ئ) دU+0626.
    • دݢوناکن دالم ڤرکاتاٴن ڤينجمن بهاس عرب ددالم بهاس ملايو. چونتوه: ملائکة14.
    • کبتولنڽ⹁ اي ڤرنه دݢوناکن دالم جاوي لام سباݢاي ديفتوڠ /ai/ دان /ae/ (کدوا-دواڽ کيني دتوليس سباݢاي أي اتاو اٴي)⹁ دان بوڽي /iʔ/ دان /eʔ/ (کدوا-دواڽ کيني دتوليس سباݢاي يٴ).
    • ماسيه دݢوناکن سباݢاي سبهاݢين درڤد نام کلوارݢ ملايو ايايت نئ سڤرتي نئ عبدالعزيز.

سستڠه فون٢ عرب ممڤوڽاٴي ليڤوتن ݢليف يڠ کورڠ دان لبيه باڽق کرجا ڤرلو دبوات ترماسوقله:

  • تمبه ݢليف اونتوق حروف جاوي چ دU+0686⹁ دکنلي دالم Unicode سباݢاي Arabic Letter Tcheh⹁ دݢوناکن دالم بهاس ملايو اونتوق بوڽي /t͡ʃ/.
  • تمبه ݢليف اونتوق حروف جاوي ڤ دU+06A4⹁ دکنلي دالم Unicode سباݢاي Arabic Letter Veh⹁ دݢوناکن دالم بهاس ملايو اونتوق بوڽي /p/.
  • تمبه ݢليف اونتوق حروف جاوي ک دU+06A9⹁ دکنلي دالم Unicode سباݢاي Arabic Letter Keheh⹁ دݢوناکن دالم بهاس ملايو اونتوق بوڽي /k/.
  • تمبه ݢليف اونتوق حروف جاوي ى دU+0649⹁ دکنلي دالم Unicode سباݢاي Arabic Letter Alef Maksura⹁ دݢوناکن دالم بهاس ملايو اونتوق بوڽي اخيرن /ə/.
  • تمبه ݢليف اونتوق تندا ڤتيق ڤمبوک جاوي (‟) دU+201F⹁ دکنلي دالام Unicode سباݢاي Double High-Reversed-9 Quotation Mark.
  • تمبه ݢليف اونتوق تندا ڤتيق ڤنوتوڤ جاوي (”) دU+201D⹁ دکنلي دالم Unicode سباݢاي Right Double Quotation Mark.
  • تمبه ݢليف اونتوق کوما اتس ترباليق جاوي (‛) دU+201B⹁ دکنلي دالم Unicode سباݢاي Single High-Reversed-9 Quotation Mark.
  • تمبه ݢليف اونتوق کوما اتس جاوي (’) دU+2019⹁ دکنلي دالم Unicode سباݢاي Right Single Quotation Mark.

اونتوق توجوان کسراسين⹁ ببراڤ لاݢي ݢليف جوݢ اکن دڤريقسا دان دتمبه جک تيدق وجود:

  • تمبه ݢليف اونتوق حروف بوکن جاوي دکنلي دالم Unicode سباݢاي Arabic Letter Waw with Hamza Above (ؤ) دU+0624.
    • ݢليف دتمبه اونتوق توجوان کسراسين.
    • اي ڤرنه دݢوناکن دالم جاوي لام سباݢاي ديفتوڠ /ao/ دان /au/ (کدوا-دواڽ کيني ديتوليس سباݢاي أو اتاو اٴو) دان بوڽي /uʔ/ دان /oʔ/ (کدوا-دواڽ کيني دتوليس سباݢاي وٴ).
  • تمبه ݢليف اونتوق حروف بوکن جاوي دکنلي دالم Unicode سباݢاي Arabic Letter Dul (ڎ) دU+068E.
    • ݢليف دتمبه اونتوق توجوان کسراسين.
    • ڤرنه دݢوناکن دسستڠه کاوسن اونتوق منوليس ڤرکاتاٴن بهاس سوندا دان بهاس جاوا دالم بهاس ملايو.
    • دأيجا سباݢاي DH دالم رومي⹁ بوڽي ماچم /ɖʱ/.
    • کتيک اين دݢوناکن دالم توليسن ڤيݢون دأيندونيسيا دڠن نام ڎا (Dha)⹁ توليسن ڤيݢون داساسکن درڤد توليسن جاوي.
  • تمبه ݢليف اونتوق حروف بوکن جاوي دکنلي دالم Unicode سباݢاي Arabic Letter Tah with Three Dots Above (ڟ) دU+069F.
    • ݢليف دتمبه اونتوق توجوان کسراسين.
    • ڤرنه دݢوناکن دسستڠه کاوسن اونتوق منوليس ڤرکاتاٴن بهاس سوندا دان بهاس جاوا دالم بهاس ملايو.
    • دأيجا سباݢاي TH دالم رومي⹁ بوڽي ماچم /tʰ/.
    • کتيک اين دݢوناکن دالم توليسن ڤيݢون دأيندونيسيا دڠن نام ڟا (Tha)⹁ توليسن ڤيݢون داساسکن درڤد توليسن جاوي.
  • تمبه ݢليف اونتوق حروف بوکن جاوي دکنلي دالم Unicode سباݢاي Arabic Letter Kaf with Dot Below (ࢴ) دU+08B4.
    • ݢليف دتمبه اونتوق کسراسين.
    • ڤرنه دݢوناکن دسستڠه کاوسن اونتوق مڠيجا ڤرکاتاٴن بهاس سوندا دان بهاس جاوا يڠ ممڤوڽاٴي حروف G دالم بهاس ملايو.
    • دأيجا سباݢاي G دالم رومي⹁ بوڽي ماچم /g/.
    • کتيک اين دݢوناکن دالم توليسن ڤيݢون دأيندونيسيا دڠن نام ݢف/ࢴف (Gaf)⹁ توليسن ڤيݢون داساسکن درڤد توليسن جاوي.
    • اونتوق ڤڠݢونا جاوي⹁ سيلا ݢوناکن حروف يڠ بعتول ايايت ݢ دU+0762 دان بوکنڽ يڠ اين.

سموا حروف لاٴين سڤاتوتڽ سوده وجود دالم فون٢ عرب بياسا⹁ ترماسوق سبواه حروف ترکچم:

  • حروف جاوي لام ك دU+0643⹁ دکنلي دالم Unicode سباݢاي Arabic Letter Kaf⹁ دهولوڽ دݢوناکن دالم بهاس ملايو اونتوق بوڽي /k/ اڤابيلا حروف Arabic Letter Keheh (ک) دU+06A9 تيدق داڤت دماسوقکن دڠن ڤاڤن ککونچي
    • ݢليف دسرتاکن اونروق کسراسين
    • دالم توليسن دنيا ڽات⹁ ك تيدق ڤرنه دݢوناکن دالم توليسن لام⹁ دان اي تيدق دݢوناکن ملاٴينکن اونتوق توجوان ڤڠݢاياٴن دالم ڤنوليسن بهارو اتاو ترسالهݢونا اوليه اورڠ راماي يڠ ممڤلاجري جاوي مڠݢوناکن التن ديݢيتل يڠ دچيڤتا ڤد زامن دمان اکسارا ک تيدق داڤت دماسوقکن مڠݢوناکن ڤاڤن ککونچي⹁ اي مستيله سنتياسا دتوليس سباݢاي ک دالم ڤنوليسن سبنر.
    • ك تيدق دکنلي سچارا فورملڽ سباݢاي سبواه حروف دالم بهاس ملايو.
    • ك دڤڠݢيل سباݢاي حروف کف عرب اوليه اورڠ ملايو⹁ دان بوکنڽ حروف کف⹁ کران حروف کف دالم بهاس ملايو هاڽاله ک.

ساي جوݢ منمبه سوکوڠن اونتوق توليسن ڤيݢون⹁ ڤريقسا جادوال تراخير دالم سناراي ڤنوه جادوال٢.

سناراي ڤنوه جادوال٢ بوليه دباچ دسيني.

اڤاکه ليسينڽ؟

کسموا فاٴيل فون يڠ دسونتيڠ دان فاٴيل FontForge (فون‌ت فورج) يڠ دجان دليسينکن سام سڤرتي فاٴيل فون اصل⹁ ليهت ديريکتوري فون اونتوق ليسين سبنر.

تيما لامن سساوڠ بوات سمنتارا وقتو اين اياله Midnight (ميدناٴيغ‌ت) اوليه mattgraham (مط‌ݢراهم) يڠ بوليه دداڤتي باوه ليسين MIT (ايم.اٴي.تي).

کسموا کندوڠن لاٴين دالم ريڤوسيتوري اين دان لامن سساوڠ يڠ دجان درڤد ريڤوسيتوري اين دتربيتکن دباوه ليسين MIT (ايم.اٴي.تي).

روجوعن

  1. Report for Malaysia's Internationalized Domain Name: Jawi Language Issues⹁ موک سورت 13. دأمبيل درڤد http://css.escwa.org.lb/ictd/0960/01.pdf melalui https://www.unescwa.org/events/global-harmonization-arabic-script-use-domain-names-4th-meeting
  2. Daftar Kata Bahasa Melayu - Sebutan Jawi Jilid 1 (A-K)⹁ موک سورت 117-118. Dewan Bahasa dan Pustaka.
  3. Daftar Kata Bahasa Melayu - Sebutan Jawi Jilid 2 (L-Z)⹁ موک سورت 1551. Dewan Bahasa dan Pustaka.
  4. Daftar Kata Bahasa Melayu - Sebutan Jawi Jilid 2 (L-Z)⹁ موک سورت 947. Dewan Bahasa dan Pustaka.
  5. Report for Malaysia's Internationalized Domain Name: Jawi Language Issues⹁ موک سورت 5. دأمبيل درڤد http://css.escwa.org.lb/ictd/0960/01.pdf melalui https://www.unescwa.org/events/global-harmonization-arabic-script-use-domain-names-4th-meeting
  6. Submit Jawi charcter to IANA - final⹁ موک سورت 3. Diambil daripada https://www.iana.org/domains/idn-tables/tables/my_ms-my_1.0.pdf
  7. Daftar Kata Bahasa Melayu - Sebutan Jawi Jilid 1 (A-K)⹁ موک سورت 83. Dewan Bahasa dan Pustaka.
  8. Linguistic Diversity in the Internet Root: The Case of the Arabic Script and Jawi. دأمبيل درڤد https://www.icann.org/news/blog/linguistic-diversity-in-the-internet-root-the-case-of-the-arabic-script-and-jawi